Το "ξυπόλητο τάγμα" είναι μια ελληνική ταινία που τιμήθηκε διεθνώς και αποθανάτισε με μοναδικά καλλιτεχνικό τρόπο τη δράση των παιδιών στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής.
Η ταινία δέχθηκε επαίνους από μεγάλους σκηνοθέτες όπως ο Βιττόριο Ντε Σίκα που τη χαρακτήρισε εφάμιλλη της δικής του "Κλέφτης των ποδηλάτων" καθώς εκφράζει με πληρότητα το πνεύμα του νεορεαλισμού στον κινηματογράφο.
Αφηγείται την ιστορία των παιδιών του Παπαφείου ορφανοτροφείου Θεσσαλονίκης και την προσπάθειά τους να επιβιώσουν τα σκληρά χρόνια της κατοχής στους δρόμους, όταν οι Γερμανοί κατακτητές επιτάξανε το ορφανοτροφείο και τα ανάγκασαν να το εγκαταλείψουν. Γύρω τους συσπειρώνονται και άλλα ορφανά παιδιά συστήνοντας μια αυτοοργανωμένη ομάδα που με πάθος, τόλμη, δεξιότητα κλέβει τα τρόφιμα που συγκεντρώνουν οι Γερμανοί Ναζί στερώντας τα από τον πεινασμένο λαό της Ελλάδας. Έτσι επιβιώνουν, μοιράζουν τρόφιμα σε φτωχικά σπίτια τη νύχτα και κάποιες φορές βοηθούν και την Αντίσταση.
Μέσα από αυτή τη μοναδική ιστορία που εκτυλίσσεται στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη αναδεικνύονται όλες οι ιστορίες των εγκαταλειμμένων παιδιών που αντιστάθηκαν σε όλη την Ελλάδα με αυτόν τον τρόπο. Παιδιά που κυριάρχησαν στις συνθήκες και δεν αφέθηκαν να συντριβούν από την ορφάνια, την πείνα, το αδιέξοδο.
Η αλληλεγγύη και η πίστη στις ιδέες της ελευθερίας και της υποστήριξης των αδύναμων τα κρατούν όρθια και ενωμένα όπως φαίνεται στη συγκινητική σκηνή του όρκου. Αυτά τα μηνύματα τα μεταφέρει η ταινία ως τις ημέρες μας που ζούμε ένα άλλο αδιέξοδο και έχουμε ανάγκη τις ίδιες αξίες.
Δύο επίσης χαρακτηριστικές σκηνές της ταινίας είναι η ανθρώπινη αλυσίδα:
-μία μπροστά στο συσσίτιο του Ερυθρού Σταυρού όπου περιμένουν την ελάχιστη βοήθεια με σκυφτό κεφάλι, κάποιοι μαλώνουν...
-ενώ η άλλη, η πιο δυνατή ίσως σκηνή της ταινίας αυτής, είναι η αλυσίδα αλληλεγγύης που δημιουργούν τα παιδιά για να πάρουν τα καρβέλια το ψωμί από το γερμανικό καμιόνι γρήγορα και αθόρυβα. Αν δεν ήταν όλοι συντονισμένοι στον κοινό σκοπό, ο ένας πλάι στον άλλο, δε θα υπήρχε το αποτέλεσμα.
Ας ανάψουμε ένα κεράκι στη συνείδησή μας στη μνήμη του αγώνα των παιδιών με το να προσεγγίσουμε αυτές τις αξίες
Στοιχεία της ταινίας:
Σκηνοθεσία: Γκρέγκ Τάλλας (Γρηγόρης Θαλασσινός )
Σενάριο: Νίκος Κατσιώτης
Χρονολογία παραγωγής: 1954
Πρώτη προβολή στο Φεστιβάλ του Εδιμβούργου 1956
Στην ταινία αναφέρεται και το βίντεο που έχει αναρτηθεί στο σταθμό μας στη δεξιά στήλη
Μπορείτε να τη βρείτε και να τη δείτε ολόκληρη στο you tube