Η ιστορία της Αγοράς Μοδιάνο, της Κεντρικής Στοάς Τροφίμων που αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία και αξιοθέατα της Θεσσαλονίκης, αγγίζει σήμερα σχεδόν έναν αιώνα.
Το κτήριο της αγοράς κατασκευάστηκε από τον αρχιτέκτονα J. Oliphant και τον μηχανικό και κύριο του έργου Ελί Μοδιάνο. Η κατασκευή της αγοράς ξεκίνησε το 1922, αποπερατώθηκε το 1925 κι εγκαινιάστηκε το 1930. Χτίστηκε στην περιοχή της πυρίκαυστης ζώνης, περιοχή που καταστράφηκε από την πυρκαγιά του 1917 κι ανοικοδομήθηκε με το Σχέδιο Εμπράρ. Πριν την πυρκαγιά στο σημείο αυτό βρισκόταν η συναγωγή Ταλμούδ Τορά και το ομώνυμο οικόπεδο της στην εβραϊκή συνοικία Kadi. Χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο κτίριο το 1983 από το ΥΠΕΧΩΔΕ κι ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο το 1995 από το Υπουργείο Πολιτισμού διότι «είναι χαρακτηριστικό δείγμα κτιρίων Αγοράς με στοά».
Η Αγορά Μοδιάνο, η πρώτη παραδοσιακή αγορά τροφίμων και μία από τις μεγαλύτερες κλειστές αγορές στη Θεσσαλονίκη, συνδέθηκε στενά με την ιστορία της Εβραϊκής Κοινότητας. Από την αρχή διαδραμάτιζε σημαντικό ρόλο στη ζωή και τη λειτουργία του εμπορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης, καθώς στέγαζε τα καλύτερα προϊόντα και αποτελούσε ένα σημαντικό εμπορικό σημείο της πόλης.
Τμήμα της οροφής του όλου συγκροτήματος είναι κατασκευασμένο από μέταλλο και γυαλί, το οποίο αφήνει να περνά το φυσικό φως. Η αρχιτεκτονική στο σύνολό της, αν και σχετικά απλή, θυμίζει ανάλογες αγορές του Παρισιού. Σημειώνεται, δε, ότι ήταν η πρώτη οργανωμένη κλειστή αγορά αυτού του είδους, για την οποία τότε υπήρχε τεράστια ανάγκη.
Η αγορά σταδιακά εγκαταλείφθηκε την δεκαετία του 1990, με καταστήματα να κλείνουν, καθώς δεν μπορούσαν να ανανεώσουν την άδεια λειτουργίας για υγειονομικούς λόγους. Το κτίριο κρίθηκε το 2017 ως δομικά ακατάλληλο επικίνδυνο από την πολεοδομία Θεσσαλονίκης, απόρροια της έλλειψης συντήρησης του κτιρίου, με αποτέλεσμα να κλείσει. Το καλοκαίρι του 2017 ο όμιλος Φάις αγόρασε το 43,6% από το ΤΑΙΠΕΔ και σταδιακά εξαγόρασε το 57%. Οι εργασίες ανακαίνισης ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2020 και ολοκληρώθηκαν τον Οκτώβριο του 2022. Η ανακαινισμένη αγορά άνοιξε για το κοινό στις 5 Δεκεμβρίου 2022.
Σήμερα αποτελεί όχι μόνο τη μεγαλύτερη και πιο σύγχρονη σκεπαστή αγορά, αλλά και έναν χώρο κοινωνικής συγκέντρωσης επικοινωνίας και πολιτιστικών δράσεων. Ένα σημείο συνάντησης, που αντανακλά τον πολιτιστικό δυναμισμό της πόλης.
Στόχος του έργου είναι η αποκατάσταση του μνημείου της Αγοράς Μοδιάνο, με τη χρήση σύγχρονης οικοδομικής τεχνολογίας. Η μεγαλύτερη και ομορφότερη σκεπαστή αγορά της πόλης αναβιώνει και προσφέρει σε όλους τους κατοίκους και τους επισκέπτες τη μοναδική εμπειρία της γαστρονομικής κουλτούρας της Θεσσαλονίκης.
Αποστολή της Αγοράς Μοδιάνο είναι να προσφέρει στους επισκέπτες εκλεκτές ελληνικές και πολυπολιτισμικές γεύσεις, σε ένα μοναδικό περιβάλλον υψηλής αρχιτεκτονικής αισθητικής και ιστορικής σημασίας, που συνδυάζει το παραδοσιακό με το σύγχρονο και αντανακλά τον γαστρονομικό πλούτο και τον πολιτιστικό δυναμισμό της Θεσσαλονίκης.
Η Αγορά Μοδιάνο πρόκειται να γίνει ξανά το ζωντανό τοπόσημο της Θεσσαλονίκης
όπως ξεκίνησε από τον ιδρυτή της Έλι Μοδιάνο το 1922 και συνεχίζει σήμερα ο Όμιλος Fais.
Μια «πράσινη» Αγορά με οικολογικό αποτύπωμα
Ενώ στο ισόγειο και τον εξώστη σε λίγα 24ωρα θα αρχίσει το «σουλατσάρισμα» του κόσμου, στα …κάτω πατώματα της Αγοράς, εκεί όπου δεν θα υπάρχει πρόσβαση, θα γίνεται η τροφοδοσία των καταστημάτων και παράλληλα η διαχείριση των αποβλήτων.
Όπως εξηγεί ο Θανάσης Παππάς, διευθυντής λειτουργίας της αγοράς Μοδιάνο, «για τα ψαράδικα θα υπάρχει ειδικός αποθηκευτικός χώρος και δεξαμενή ώστε να γίνεται διάσπαση του πάγου, να μην μυρίζει στις αποχετεύσεις και στα ίδια τα καταστήματα. Τα οργανικά απόβλητα από ψάρια και κρέατα θα συγκεντρώνονται σε ειδικές παλέτες, θα διατηρούνται σε ειδικό ψυγείο και στη συνέχεια θα γίνεται η ανακύκλωση τους. Επίσης, θα υπάρχει ανακύκλωση για πλαστικό, χαρτί, γυαλί».
Στόχος, όπως αναφέρει ο κ. Παππάς, είναι μία «πράσινη αγορά, ανακύκλωση σε όλα τα ρεύματα και ένα οικολογικό αποτύπωμα. Προσδοκούμε τα απόβλητα που θα πηγαίνουν στο ΧΥΤΑ να είναι σχεδόν μηδενικά».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ Καθημερινή,. thess.guide