Τα κριτήρια βιωσιμότητας συνδέονται με την κοινωνική εταιρική ευθύνη

Η αξιοσημείωτη αβεβαιότητα, οι σημαντικές προκλήσεις αλλά και οι συνεχόμενες μεγάλες κρίσεις των τελευταίων δύο δεκαετιών δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστο τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν και χρηματοδοτούνται οι επιχειρήσεις. Η ανάδειξη των κριτηρίων ESG (Environmental, Social, Governance – Περιβαλλοντικά, Κοινωνικά, Διακυβέρνηση) σε βασικό παράγοντα λήψης επενδυτικών αποφάσεων και, επομένως, άντλησης χρηματοδότησης είναι ενδεικτική συνέπεια αυτού του κλίματος. Οι επενδυτές, σε ολοένα μεγαλύτερο βαθμό, αναγνωρίζουν ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να είναι περιβαλλοντικά βιώσιμες, καθώς και να είναι ωφέλιμες για την κοινωνία, να μην επιβαρύνουν υπάρχοντα προβλήματα όπως οι ανισότητες. Αντίστοιχα, αναγνωρίζουν ότι η διακυβέρνησή τους πρέπει να χαρακτηρίζεται από κανόνες -άλλωστε, πρόσφατες κρίσεις, όπως αυτή του 2008, οφείλονταν και σε καταχρηστικές πρακτικές στη διακυβέρνηση επιχειρήσεων.

Ο όρος ESG εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 2004 για να αποτυπώσει την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία των διαστάσεων αυτών στην επιχειρηματικότητα. Όμως έμεινε για πολλά χρόνια αδρανής. Τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την πανδημία, αναφέρεται ολοένα και πιο συχνά ως κρίσιμος παράγοντας για τη βιώσιμη ανάκαμψη των εταιρειών. Οι εταιρείες καλούνται να υιοθετήσουν τα κριτήρια ESG, να ενσωματώσουν σχετικές πρακτικές και να δημοσιεύουν τις επιδόσεις τους σε εκθέσεις βιωσιμότητας, όχι μόνο επειδή αυτό είναι καλό, αναγκαίο και ηθικό. Σε πολλές περιπτώσεις τα κριτήρια ESG αποτελούν πλέον και προϋπόθεση άντλησης χρηματοδότησης -άρα, από τη σκοπιά των επιχειρήσεων, επέκτασης της δραστηριότητάς τους και, τελικά, ανάπτυξης.

Με αυτό τον τρόπο, οι βιώσιμες επενδύσεις -δηλαδή εκείνες που πληρούν κριτήρια ESG- έχουν εξελιχθεί σε ραγδαία αναπτυσσόμενο κλάδο. Παράλληλα, για να καλυφθεί αυτή η ζήτηση έχει δημιουργηθεί μια αγορά γύρω από τα κριτήρια ESG που περιλαμβάνει οργανισμούς έκδοσης προτύπων, εταιρείες αξιολόγησης και επενδυτικά funds με βάση το ESG. Το κείμενο πολιτικής εξετάζει όλες τις πτυχές του θέματος, μεταξύ αυτών και το οικοσύστημα που έχει δημιουργηθεί γύρω τους σήμερα.

Στην Ευρώπη, σύμφωνα με έρευνα της Deloitte, το ενδιαφέρον για τις ESG επενδύσεις είναι πιο έντονο από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο και αντιστοιχεί στο τεράστιο ποσό των 14,1 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Στις ΗΠΑ, το ίδιο μέγεθος αντιστοιχεί σε 12 τρισ. δολάρια και εκτιμάται ότι μέχρι το 2025 θα αφορά τα μισά περιουσιακά στοιχεία. Όταν ένα οικοσύστημα αναπτύσσεται τόσο πολύ μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, είναι φυσικό να αναπτύσσονται το ίδιο γρήγορα πολλές λειτουργίες γύρω από αυτό. Αντίστοιχα, πολλές επιχειρήσεις, πρότυπα και οργανισμοί ανταγωνίζονται για ένα κομμάτι της αγοράς στην κάθε λειτουργία. Πρόσφατα το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ δημιούργησε έναν χάρτη που ταξινομεί τους φορείς κατά τις δραστηριότητές τους στον τομέα των ESG (βλ. το παρακάτω Σχήμα).

Στην Ευρώπη, νέοι κανονισμοί όπως ο Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) και η Εταιρική Οδηγία Αναφοράς Βιωσιμότητας (CSRD) απαιτούν από τις εταιρείες να δίνουν πιο λεπτομερείς αναφορές, παρέχοντας επιπλέον δεδομένα για τη βιωσιμότητά τους. Μάλιστα, περίπου 50.000 μεγάλες εισηγμένες επιχειρήσεις, τράπεζες και ασφαλιστικές με περισσότερους από 500 εργαζόμενους είναι υποχρεωτικό να δημοσιεύσουν αναλυτικές εκθέσεις βιωσιμότητας με βάση συγκεκριμένα πρότυπα για τη χρήση του 2024. Από το 2025 η υποχρεωτικότητα επεκτείνεται και σε μικρότερες επιχειρήσεις.

Πηγή: dianeosis.org